مهارت گوش دادن به دیگران

مهارت گوش دادن به دیگران چگونه است؟ در دنیای پرتکنولوژی امروزه که با استرس زیاد همراه است ارتباطات از هر زمان دیگری اهمیت بیشتری یافته، تا جایی که به نظر می رسد هریک از ما زمان کمتر و کمتری را به گوش دادن واقعی به دیگران اختصاص می دهیم. گوش دادن حقیقی بک هدیه ی منحصر به فرد شده است هدیه ای از زمان.

این کار کمک می کند روابط خود را بسازید، مشکلات را حل کنید، مطمئن شوید یکدیگر را درست درک کرده، اختلافات را حل نموده و اطلاعات درست ما زیاد شود. در محیط کار گوش دادن موثر یعنی اشتباهات کمتر و هدر دادن زمان کمتر. در خاته کمک می کند کودکانی متکی به خود و زیرک تربیت کنید که می توانند مشکلات خود را حل کنند. گوش دادن باعث ایجاد دوستی و موقعیت های شغلی خواهد شد. این مهارت برای شما می تواند ارتباطات خوب و پول همراه داشته باشد.

مهارت گوش دادن به دیگران چیست و گوش دادن واقعی اصلا چه معنایی دارد؟

گوش دادن فعال فرایندی است که همراه با سه گام اصلی می باشد:

• گوش دادن؛ گوش دادن تنها یعنی به قدری که بتوانید چیزی که گوینده بیان می کند را بشنوید. برای مثال شما می گویید به خبری در مورد گورخرها گوش می دادید و گوینده گفته است هیچ دو گورخری شکل هم نیستند. اگر بتوانید حقیقت حرف گوینده را تکرار کنید سپس واقعا می توان گفت حرف او را شنیده اید.
• درک کردن؛ بخش بعدی گوش دادن زمانی اتفاق می افتد که شما حرف های او را شنیده و درست درک کرده باشید. بیایید دوباره به اخبار در مورد گورخرها برگردیم. وقتی شما شنیدید هیچکدام شبیه به هم نیستند به این فکر می کنید که حرف او چه معنایی دارد. شاید با خودتان فکر کنید ” احتمالا این یعنی الگوی خط ها در هر گورخر متفاوت از گورخر دیگر است”.
• قضاوت کردن؛ وقتی از شنیدن حرف گوینده مطمئن شدید با خودتان فکر کنید این حرف چه حسی به شما می دهد. ” چطور ممکن است برای هر گورخر خط ها متفاوت باشند؟ درست مانند اثر انگشت هر انسانی که با دیگری فرق دارد. فکر می کنم می توان این حرف را باور کرد. “

در اینجا چند نکته برای ایجاد مهارت های گوش دادن موثر برای شما اورده ایم.

• رویتون را به سمت گوینده کرده و ارتباط چشمی برقرار کنید.

گوش دادن به یک نفر وقتی اطراف اتاق را نگاه می کنید، صفحه ی کامپیوتر را می نگیرید یا به پنجره خیره شده اید مانند این است که سعی در تغییر دادن موضوع دارد. چند درصد از فکر و توجه این فرد به شما اختصاص داده شده است پنجاه درصد؟ پنج درصد؟ اگر این فرد کودکتان باشد شاید به او بگویید “وقتی با تو صحبت می کنم به من نگاه کن” اما این حرف ها را نمی توانیم به یک دوست، همکار یا کسی که عاشقش شده ایم بزنیم.

در بیشتر فرهنگ های جهان، ارتباط چشمی یک عامل اصلی برای ارتباطات موثر در نظر گرفته می شود. وقتی حرف می زنیم به چشمان یکدیگر نگاه می کنیم. البته این برای صحبت کردن از اتاق دیگر یا از آن سمت اتاق شاید درست نباشد اما اگر مکالمه برای زمانی طولانی ادامه دار باشد شما بلند شده و پیش ان فرد خواهید رفت. تمایل برای صحبت کردن بهتر شما را به سمت یکدیگر می کشاند.

وقتی کسی می خواهد با شما حرف بزند روی خود را به سمت او کنید. کاغذ، کتاب، تلفت و دیگر چیزهایی که حواستان را پرت می کنند را زمین بگذارید. به او نگاه کنید حتی اگر به شما نگاه نمی کند. خجالت، عدم قطعیت، احساس گناه یا دیگر احساسات، در کنار دیگر تابوهای فرهنگی، می توانند باعث شوند در برخی شرایط نتوانید با برخی افراد ارتباط چشمی داشته باشید. از او در این مورد عذر بخواهید اما سعی کنید روی حرف هایش متمرکز بمانید.

• مهارت گوش دادن به دیگران –  آرام باشید.

وقتی ارتباط چشمی برقرار کردید آرام و راحت باشید. لازم نیست مرتبا به او خیره بمانید. می توانید مانند یک فرد عادی عمل کرده و هراز گاهی به اطراف نگاه کنید.چیز مهم توجه داشتن به آن فرد است.

• توجه کنید.
• دقت کنید.
• حضور داشته باشید.
• خودتان را سمت او بگردانید.
• برای واکنش داشتن آماده باشید.

عواملی که حواستان را پرت می کنند از ذهنتان دور کنید، مانند صداها و فعالیت های دیگر. سعی کنید با افکار یا احساساتی که برای شما ایجاد می شود حواستان پرت نشود.

• ذهنی باز داشته باشید.

بدون قضاوت کردن فرد دیگر یا انتقاد کردن او در ذهن خود به چیزهایی که می گوید گوش دهید. اگر حرف هایی که می زند برای شما بد است از آن بگذرید اما با خودتان نگویید ” او حرکت احمقانه ای انجام داده است ” اگر بتوانید قضاوت های خود را کنترل کنید می توانید یک شنونده ی موثر و فعال باشید.

گوش دادن به قضاوت کردن برای رسیدن به یک نتیجه درست است. به یاد داشته باشید گوینده از زبان خود برای بیان افکر و احساسات درونش استفاده می کند. شما نمی دانید این افکار و احساسات چه هستند و تنها راه متوجه شدن آن گوش دادن است.

• مهارت گوش دادن به دیگران – به کلمات گوش داده و سعی کنید گفته های او را به تصویر بکشید.

به ذهنتان اجازه دهید یک مدل ذهنی برای اطلاعات مورد بحث ایجاد کند. چه یک مفهوم لفظی باشد یا انتزاعی، مغزتان این کار را انجام داده تا شما بتوانید خوب گوش داده و متمرکز بمانید. وقتی برای زمانی طولانی به چیزی گوش می کنید روی ان متمرکز مانده و کلمات و عبارات کلیدی را به یاد داشته باشید.

وقتی نوبت شما رسید تا گوش دهید برای حرفی که بخواهید بعد بزنید برنامه ریزی نکنید. شما نمی توانید در عین حال به حرف هایتان فکر کرده و گوش دهید. تنها در مورد حرف های فرد مقابل خود فکر کنید.

در نهایت روی چیزی که گفته شد تمرکز کنید، حتی اگر برای شما کسل کننده است. اگر افکارتان به جای دیگری رفتند فوری جلوی ان را گرفته و سعی در تمرکز دوباره داشته باشید.

• بین حرف های گوینده نپریده و راه حلتان را به او تحمیل نکنید.

اغلب به کودکان خود یاد می دهید پریدن بین حرف دیگران کار درستی نیست. مطمئن هستید خودتان نیز این پیام را رعایت می کنید؟ اغلب در اغلب صحبت ها و برنامه های حقیقی خلاف این حرف عمل می کنید و حتی ممکن است در مکالمات رودررو از صدای بلند یا رفتار پرخاشگرانه استفاده کنید.

پریدن بین حرف های افراد دیگر پیام های مختلفی را می رساند، از جمله:

• من مهم تر از تو هستم.
• من برای شنیدن نظرات تو وقت ندارم.
• چیزی که می خواهم بگویم جذاب تر و بهتر از حرف های توست.
• من به چیزی که تو فکر می کنی اهمیت نمی دهم.
• این یک مکالمه نیست بلکه یک رقابت است و من برنده خواهم شد.

هریک از ما با سرعت متفاوتی حرف زده یا فکر می کنیم. اگر شما سریع فکر کرده و در حرف زدن عجله دارید باید سعی کنید فردی آرام تر شوید.

• مهارت گوش دادن به دیگران – برای پرسیدن سوالات روشن کننده تا زمان وقفه ی گوینده در حرف هایش صبر کنید.

وقتی متوجه چیزی نمی شوید باید از گوینده بخواهید آن را برای شما توضیح دهد. اما به جای پریدن میان حرف های او، صبر کنید تا وقتی که بین حرف هایش سکوت کند. سپس چیزی شبیه به این بگویید ” یک لحظه به عقب برگرد. من درست متوجه نشدم تو در مورد… چه می گفتی “.

• تنها برای اطمینان از درک درست حرف ها سوال بپرسید.

در موقع غذا، یکی از همکاران برای گفتن به شما در مورد سفرش و تمام چیزهایی که دیده یا شنیده بسیار هیجان زده است. در این بین او می گوید زمانی را با یک دوست مشترکتان گذرانده است. ” ناگهان شما بین حرفش می پرید ” من از آلیس در این مورد چیزی نشنیدم. حالش چطور است “بدین ترتیب موضوع به الیس و جدایی اش و بچه های بیچاره ی او تغییر خواهد کرد و سفر او یک خاطره ی دور خواهد شد.

اینگونه سوالات محبت آمیز همیشه ایجاد می شود. سوالات ما باعث می شود مسیر صحبت فرد به جایی تغییر کند که اصلا در فکرش نبوده است. گاهی ما موضوع را به حرف اصلی برمی گردانیم اما به ندرت این اتفاق می افتد.

وقتی متوجه شدید سوالات شما گوینده را گمراه کرده است مسئولیت برگرداندن مکالمه به موضوع اصلی را با گفتن چیزی شبیه به این بر عهده بگیرید ” شنیدن در مورد آلیس عالی بود اما دوست دارم درباره ی سفرت بیشتر بگویی”.

• مهارت گوش دادن به دیگران – سعی کنید حس گوینده را درک کنید.

اگر در زمان صحبت کردن وقتی فرد گوینده ناراحتی خود را بیان می کند شما هم ناراحت می شوید، از خوشحالی او شما هم لذت می برید و از ترسیدنش شما هم می ترسید و این احساسات از لغات و حالات صورت شما نیز  دیده می شوند؛ شما یک شنونده ی فعال و موثر هستید. همدلی روح و قلب یک شنونده ی خوب بودن است.

برای تجربه کردن همدلی، شما باید بتوانید خودتان را جای او بگذارید و به خودتان اجازه دهید چیزی که در ان لحظه می گوید را حس کنید. این کار اصلا ساده نیست. نیاز به گذاشتن زمان و انرژی دارد. اما این کار واقعی است و قابل انجام است و هیچ چیز نمی تواند مانند آن به مکالمه ی شما کمک کند.

• به او مرتبا واکنش نشان دهید.

با واکنش نشان دادن به احساسات گوینده، می توانید نشان دهید گوینده در چه شرایطی بوده است. “تو باید هیجان زده شده بودی” چه شرایط سختی را پشت سر گذاشته بودی”، “می توانم حس کنم حسابی گیج شده بودی “اگر احساسات گوینده برای شما نامشخص یا پنهان هستند می توانید خودتان محتوای پیام را تفسیر کنید. یا تها با داشتن حالات مناسب صورت درک خود از شرایط را نشان دهید.

ایده ی شما باید این باشد که تایید کنید گوش می دهید و رشته ی افکار او را دنبال می کنید البته نه اینکه وقتی با شما حرف می زند در فانتزی های خود زیاده روی کنید.

در موار کاری، چه در خانه باشید یا محیط کار، همیشه دستورالعمل ها و پیام ها را دوباره بیان کنید تا اطمینان یابید درست متوجه شده اید.

• مهارت گوش دادن به دیگران – به چیزهایی که گفته نمی شوند دقت کنید، پیام های غیرشفاهی

اگر پیامی را می فرستید بیشتر ارتباط شما به شکل غیرشفاهی خواهد بود. شما بدون گفتن هیچ کلمه حرفی اطلاعات زیادی را در مورد یکدیگر مبادله می کنید. حتی از پای تلفن، می توانید از تن صدای فرد و اهنگ صدای او وقتی چیزی را می گوید متوجه چیزهای زیادی شوید. وقتی با دوست صمیمیتان حرف می زنید از صدای خنده ی او متوجه می شوید که حال خوبی دارد.

وقتی با فردی ارتباط رودررو دارید می توانید اشتیاق، کسالت یا رنجش او را به سرعت با دیدن چشم ها، حالت دهان و شانه ها متوجه شوید. این ها نشانه هایی هستند که نمی توانید آن را ندید بگیرید. در زمان گوش دادن، به یاد داشته باشید لغات تنها بخشی از کلمات را منتقل می کنند.